تصفیه فاضلاباستفاده از روشهای شیمیایی در تهنشینی فاضلاب به سال 1740 بازمیگردد؛ زمانیکه برای اولین مرتبه این روش در تصفیه فاضلاب در شهر پاریس فرانسه مورد آزمایش قرار گرفت. هرچند این روش بهتدریج مورد توجه بیشتری قرار گرفت و در فرآیند تصفیه فاضلاب مورد استفاده واقع شد، با ظهور روش تصفیه بیولوژیک اهمیّت خود را از دست داد بهطوریکه در حال حاضر، از روش تهنشینی شیمیایی بهندرت در تصفیه فاضلاب شهری استفاده میشود و کاربرد آن محدود به موارد خاصی مانند مانند تصفیه فاضلاب صنعتی گردیده است.
علت این امر را میتوان بهصورت زیر توضیح داد:
مقدار کاهش آلودگی فاضلاب با استفاده از روش تهنشینی شیمیایی بهمراتب کمتر از این مقدار با استفاده از روشهای بیولوژیک تصفیه فاضلاب میباشد.
روش تهنشینی شیمیایی موجب انباشت مواد لجنی فاضلاب میشود که این امر عمل جمعآوری و تخلیه این مواد را دشوار میسازد.
حوضهای ته نشینی
تئوری ته نشینی : اگر مایعی که محتوی ذرات جامد است در حالت سکون قرار گیرد بتدریج آن قسمت از ذرات جامد که دارای وزن مخصوصی بیش از وزن مخصوص مایع می باشند شروع به سقوط و ته نشینی می نمایند . این موضوع ظاهراً ساده در واقع اسا طرح و محاسبات حوضهای ته نشینی را تشکیل می دهد .
شناسایی : حوضهای ته نشینی بمنظور ته نشین ساختن مواد جامد ریزدانه به قطرهای کمتر از0.2 میلی متر و تخلیه آن ها ساخته می شود البته همانطور که گفته شد دانه های بقطر بیش از 0.2میلیمتر توسط حوضهای دانه گیری قبلا از جریان تصفیه خارج شده اند .
از نظر ماهیت کار حوض ته نشینی شاید یکی از مهم ترین واحد های تصفیه خانه فاضلاب باشد ، زیرا با مهار نمودن مواد جامد و امکان خروج آن ، حجم عملیات لازم را در واحد های بعدی کاهش داده و از مخارج هنگفت اضافی جلوگیری می کند . بعلاوه فاضلاب خروجی تصفیه شده دارای مواد معلق کمتری بوده و بالطبع زلالتر است و بدین ترتیب فاضلاب خروجی از نظر مصارف زراعتی کاملا بدون اشکال می شود .
کیفیت و کمیت ته نشینی مورد نظر بستگی تام به شرایط محل دفع فاضلاب خروجی از قبیل ورود رودخانه ، نهر ، دریا و غیره دارد . مثلا اگر سرعت جریان آب رودخانه کم و عمق ان نیز کم باشد فاضلاب تخلیه شده در رودخانه ، بسبب ایجاد رسوب ، منظره ناخوشایندی بکناره رودخانه می دهد . در دریا در اثر حرکت موج مواد جامد به ساحل رانده شده و به خصوص در نقاطی که تاسیسات ساحلی بنا شده باشد اثرات نامطلوبی بجا می گذارد . بعلاوه از نظر رشد ماهی ها نیز دفع فاضلابی که با اندازه کافی تصفیه نشده باشد به هیچ وجه صلاح نیست زیرا موجی عدم تکثیر و از بین رفتن نسل ماهی ها می شود .
طرز ته نشینی و تخلیه لجن جمع آوری شده :
در بدو امر برای ته نشین ساختن مواد جامد معلق ، فاضلاب را در حوض های ته نشینی به حالت سکون کامل قرار میدادند تا به مرور زمان مواد جامد ان ته نشین گردد سپس فاضلاب را تخلیه و مواد لجنی مانده در کف حوض را خارج می ساختند از این روش امروزه بعلل زیر به هیچ وجه جز در مورد تصفیه فاضلاب مرکب بهره برداری نمی شود .
شکل ظاهری
حوض های ته نشینی را با مقاطعی بشکل مربع مستطیل و دایره می سازند . نوع مربع شکل کمتر بنا می گردد .
ادواتی که برای لجن رویی بکار می رود
حوض های ته نشینی ممکن است بر حسب آن که با وسایل دستی لجن روبی شوند از لجن روبهای مکانیکی استفاده گردد می توان به دو دسته ساده و مکانیکی تقسیم نمود .