قیر به عنوان یک ماده مایع / جامد چسبناک شناخته میشود که اساسا از هیدروکربن و مشتقات آن تشکیل یافتهاست. این ماده قابل حل در تریکلرواتیلن میباشد و به میزان قابل ملاحظهای غیرفرار است. قیر در اثر گرما شکل نرمی به خود خواهد گرفت.
ماده قیر سیاه رنگ و یا به رنگ قهوهای میباشد و دارای خواص عایقی و چسبناکی است. قیر را با پالایش نفت خام بدست میاورند و یا میتوان به عنوان ذخایر طبیعی در طبیعت یافت.
برخی مشخصات قیر عبارتند از:
-چسبناکی قیر
- قیر الاستیک است
- قیر قالب پذیر است
- قیر ویسکوالاستیک است
- فرسوده شدن قیر
- سختی قیر
چسبناکی قیر:قیر دارای خاصیت چسبناکی بسیار خوبی است.که این خاصیت شرایط بسیار مطلوبی را برای بکارگیری آن فراهم میکند. هرچند که با وجود آب این خاصیت چسبناکی مشکلاتی را نیز فراهم خواهد کرد.
خاصیت چسبناکی بالای قیر، شرایط مناسبی در ساخت و ساز و با دیگر مصالح فراهم میکند از این ٰرو عموما در جادهها مورد استفاده قرار میگیرد. از سویی دیگر سنگدانههای قیر یک جریان منفی بسیار ضعیفی را برروی سطح عبور میدهند.
پیوند میان سنگدانههای قیر به سبب نیروی ضعیف پراکندگی میان آنهاست. از آنجایی که آب دارای خاصیت قطبی بسیار بالایی است موجب میشود به سنگدانهها چسبیده و موجب جابجایی سطح پوششی قیر شود.
قیر الاستیک است
وقتی کسی قیر را میکشد و طول آن را اضافه میکند، قیر میتواند مجدد به طولی نزدیک به طول اولیه خود بازگردد. برای بعضی از قیرها فرآیند برگشت به حالت اولیه مدت زمان بیشتری طول میکشد که البته متفاوت بودن میزان مشخصه الاستیک آن میتواند این زمان را تغییر دهد.
قیر قالب پذیر استزمانیکه دما افزایش پیدا کند و یا باری بر روی قیر وارد شود، قیر جاری میشود. اما به محض برداشتهشدن فشار به سمت مکان اولیه خود باز نخواهد گشت. این وضعیت رفتار پلاستیکی قیر را نشان میدهد. اضافه شدن بار به این معناست که وزنی قابل توجه را به قیر اضافه کنید و آن را تحت فشار قرار دهید. این آزمایش میتواند در آزمایشگاه صورت بگیرد و یا زمانیکه قیر در موقعیت نهایی خود در جادهها قرار گرفت جهت ارزیابی واکنش قیر نسبت به فشار ،انجام شود .
قیر ویسکوالاستیک استقیر دارای خاصیت ویسکوالاستیک است. رفتار ویسکوزیته و الاستیکی آن به دما و باری که بر آن اعمال میشود وابسته خواهد بود. به اینصورت که در دماهای بالا جریان بیشتری خواهد یافت و همانند پلاستیک خواهد بود اما در دماهای پایین و یا بازه زمانی کوتاهی از اعمال بار بر روی آن، سفت و الاستیک خواهد بود.
در دماهای متوسط نیز ترکیبی از رفتار دوحالت گفته شد ه را خواهد داشت.
فرسوده شدن قیرواژه قدمت به تغییرات خواص قیر در طول سالیان برمیگردد که به سبب عوامل خارجی متحمل تغییراتی گشتهاست. این تغییرات به شکل ترکها در نواحی قابل مشاهده میباشند.
زمانیکه قیر در معرض شرایط جوی قرار میگیرد، مولکولهای قیر با اکسیژن موجود در جو واکنش میدهند که همین موجب بروز تغییراتی در ساختار و ترکیبات قیر خواهد شد. فرآیند ترکیب شدن با اکسیژن را اکسیداسیون مینامند که موجب شکنندگی و سختی قیر میشود. همچنین در نتیجه اکسیداسیون رنگ قهوهای یا سیاه قیر به خاکستری تغییر رنگ خواهد داد.
این شکل از فرسودگی قیر غالبا در آب و هوای گرم و یا در طول فصل گرما رخ خواهد داد و موجب خواهد شد که در پوششهای قدیمیتر به راحتی ترک ایجاد شود.
این شرایط هنگامیکه سطح قیر نازک است و یا تراکم لازم در هنگام ساخت و ساز صورت نگرفتهباشد نیز رخ خواهد داد.
سختی قیرقرار گرفتن در معرض اشعه ماوراءبنفش و تبخیر ترکیبات فرار قیر، موجب خواهد شد تا قیر شکل سختتری به خود بگیرد. ترکیبات فرار موادی هستند که قادرند به شکل گاز به سرعت تغییر حالت بدهند.
منبع: aim
bitumen