در این روزها نخلداران هرمزگانی به همراه خانواده هایشان مشغول برداشت خرما از نخلستان های خود بوده تا ماحصل زحمات یک ساله خود را بدست آورند؛ اما در این میان عده ای فارغ از هرگونه زحمت و مشقت با ایجاد بازار سیاه و شکستن قیمت ها به دلالی در این عرصه می پردازند.
به گزارش
شبکه اطلاع رسانی هرمز؛ استان هرمزگان با دارا بودن آب و هوای گرم و خشک یکی از مناطق مستعد تولید خرما در کشور به شمار می رود به طوری که نخلستان و درختان سر به فلک کشیده از مهمترین جلوه های بصری این استان محسوب می شود.
هرمزگان دارای فصل طولانی گرما بوده و گاهی اوقات دمای آن به بیش از ۵۲ درجه سانتی گراد می رسد و منطقه ای بکر برای تولید محصول خرما به شمار می رود که نیمه دوم خرداد ماه فصل خرما پزان در هرمزگان آغاز می شود.
خرما پزان اصطلاحی بوده که بومیان هرمزگانی برای گرمای بیش از حد این استان به کار می برند به طوری که آنان بر این عقیده اند که خشکی هوا همراه با سوز زیاد موجب رسیده شدن میوه درخت نخل می شود.
میوه درخت نخل در مرحله های مختلفی قابل برداشت بوده هنگامی که سبز و سفت بوده که در اصطلاح به آن چاقالی می گویند گروه اندکی آن را دوست داشته برداشت و مصرف می کنند.
با گذشت زمان چاقالی های درخت نخل ممکن است زرد و یا قرمز شود که در این مرحله به آن خرما خارک می گویند و وزیدن بادهای گرم این خارک ها را تیره رنگ و آبدار می کند که به آن رطب یا نوبرانه خرما می گویند.
سالانه ۱۰ هزار تن خرمای هرمزگان صادر می شود
برخی از کشاورزان هرمزگانی هنگامی که میوه درخت نخل آنها رطب بوده برداشت کرده و به بازار عرضه می کنند اما برخی دیگر این میوه ها را به مدت ۲۰ روز دیگر بر روی درختان نگه داشته تا به وسیله هوای خرما پزان میوه آن به عمل آید و تبدیل به خرمای نیمه خشک شود که نمونه بارز آن با برند صادراتی خرما پیارم در حاجی آباد هرمزگان است.
اقصی نقاط هرمزگان از شرق گرفته تا غرب، جنوب و شمال آن دارای نخل های سر به فلک کشیده بوده به طوری که بیش از ۳۲ هزار هکتار از زمین های زراعی هرمزگان را درختان نخل تشکیل می دهد و رتبه چهارم تولید خرما و رتبه پنجم سطح زیر کشت را در کشور دارد.
شهرستان های میناب، رودان، حاجی آباد و بندرعباس مهم ترین مراکز تولید خرما در هرمزگان به شمار می روند و اقلیم گسترده این استان موجب شده تا خرمای این منطقه از تنوع بالایی برخوردار باشد و طرفداران فراوانی در بازارهای مختلف جهان داشته باشد به طوری که سالانه بیش از ۱۰ هزارتن از انواع خرمای هرمزگان به خارج از کشور صادر می شود.
بازار خرمای هرمزگان در دست دلالان زالو صفت
این روزها نخلداران هرمزگانی در تکاپوی برداشت زحمت یک ساله خود هستند و برداشت خرما به صورت رطب در اقصی نقاط هرمزگان به خصوص در نواحی شرقی استان آغاز شده است.
آن چیز که در این هوای خرما پز طعم شیرین میوه های درخت خرما را بر کام کشاورزان هرمزگانی تلخ کرده ورود بی حد و حصر دلالان برای خرید این محصول استراتژیک است.
در این روزها با گشت و گذار از نخلستان های هرمزگان آن چیز که چشم هر بیننده ای را به خود جلب می سازد حضور نخلداران به همراه خانواده هایشان بوده که مشغول جمع آوری محصول خود هستند تا روزی یکسال خود را بدست آورند اما در این میان عده ای فارغ از هرگونه زحمت و مشقت با ایجاد بازار سیاه و شکستن قیمت ها به دلالی در این عرصه می پردازند.
در سال های اخیر و رشد صادرات خرمای هرمزگان به خصوص خرمای پیارم حاجی آباد آن موجب شده عده ای دلال زالو صفت بازار خرمای استان را به دست بگیرند و نخلداران را مجبور به فروش خرما با نصف قیمت بازار کنند.
دلالانی که در اوج مظلومیت کشاورزان دست آنها روز به روز درازتر و کیسه های گشاد آنها پرتر و جیب های کشاورزان خالی تر می شود به طوری که برخی از نخلداران که بیش از ده ماه در سال وقت و هزینه خود را صرف کشاورزی کرده اند دخلشان به خرجشان نیز نمی رسد.
با راه اندازی و رونق شرکت های بسته بندی و فناوری خرما در هرمزگان امیدی در دل کشاورزان برای سود دهی بیشتر از این محصول به وجود آمد اما دلالان که تعداد آنها در سراسر استان شاید به کمتر از ۱۰۰ نفر نیز برسد این شرکت ها را در حصار خود در آوده و اجازه ورود کشاورزان به آن را نداده اند.
۱۴۰ هزار تن خرما در هرمزگان برداشت می شود
مسعود گرگیج، مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان با بیان اینکه برداشت خرما از نخلستانهای این استان از نیمه دوم خردادماه آغاز و تا اواسط مهر ادامه دارد، گفت: پیش بینی می شود سال جاری ۱۴۰ هزار تن خرما در هرمزگان برداشت شود.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان اظهار کرد: اصلاح باغات استان در ۲۰ هزار هکتار و توسعه ارقام تجاری در دستور کار قرار دارد که تا کنون دو هزار هکتار آن اجرایی شده است.
گرگیج با بیان اینکه در کشور بیش از صد رقم خرما وجود دارد، عنوان کرد: پنجاه و پنج رقم آن در هرمزگان یافت میشود که از این شمار ۱۰ رقم آن تجاری است.
وی تصریح کرد: مُرداسنگ، خاصویی، بَرَهی، کَریته، مجول، پیارم، زاهدی، شاهانی و دیری مهمترین ارقام خرمای تجاری هرمزگان به شمار می رود.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان با اشاره به اینکه مهمترین رقم صادراتی یعنی پیارم، مرغوبترین خرمای جهان است، خاطر نشان کرد: سالانه ۱۰ هزار تن خرما که بیشتر رقم آن پیارم است، به ارزش چهل میلیون دلار به کشورهای حاشیه خلیج فارس، استرالیا، آمریکا، اروپا، کانادا، روسیه و آسیای میانه صادر میشود.
وجود ۲۳ واحد فناوری و بسته بندی خرما در هرمزگان
مجید کمالی، رئیس اداره نظارت بر طرح های صنعتی جهاد کشاورزی هرمزگان در گفتگو با خبرنگار ما اظهار کرد: ۹۰ هزار تن از خرمای هرمزگان قابل نگهداری و تازه خوری بوده و مابقی آن جهت مصرف خرماهای صنعتی است.
رئیس اداره نظارت بر طرح های صنعتی جهاد کشاورزی هرمزگان تصریح کرد: ۲۳ واحد فناوری و بسته بندی با ظرفیت ۵۰ هزار تن و ظرفیت ۲۰ هزار تن سردخانه نگهداری خرما در استان وجود دارد.
وقتی دخل کشاورزان به خرجشان نمی رسد
امیر حسین آبسالان، باغدار و پیارم کار حاجی آبادی در گفتگو با خبرنگار هرمز با اشاره به اینکه وضعیت نامطلوب بازار خرما علل و عوامل گوناگونی دارد، اظهار کرد: حضور دلالان در بازار خرما و برنامهریزیهای آن ها برای کاهش قیمت خرید خرما در فصل برداشت یکی از اساسیترین مسائلی که بر وضعیت بازار خرما اثر گذاشته است.
باغدار و پیارم کار حاجی آبادی تصریح کرد: در سالهای اخیر شرایطی به وجود آمده که درآمد حاصل از فروش تولیدات یک ساله خرما به زور هزینههای مراحل داشت تا برداشت و آببها و به طور کلی هزینه جاری نخیلات را تامین میکند و هیچ سودی به باغدارانی که یک سال برای تولید محصول تلاش میکنند، نمیرساند.
آبسالان با بیان اینکه تعیین قیمت تضمینی خرید خرما میتواند نتایج ارزشمندی به دنبال داشته باشد، گفت: به عقیده ما کشاورزان تغییر در شیوه اجرای این امر لازم و ضروری به نظر میرسد و فلسفه قیمت خرید تضمینی خرما باید تعیین حداقل و متوسط قیمت خرید محصولات تولیدی کشاورزان باشد در حالی که در وضعیت فعلی شاهد چنین نتیجهای نبودهایم.
وی افزود: اتحاد دلالان بازار خرما در تعیین نرخ پایین خرید محصولات کشاورزان و نداشتن امکانات انبار و نگهداری محصول خرمای تولیدی توسط باغداران و کشاورزان از مسائلی است که سبب شده کشاورزان ناچار به فروش تولید محصولات تولیدی خود به دلالان بازار شوند.
باغدار و پیارم کار حاجی آبادی یاد آور شد: در سال گذشته و سالهای قبل از آن شاهد بودهایم که باغدارانی که فضا و امکانات انبار و نگهداری خرمای تولیدی خود را داشتهاند، محصولات تولیدی خود را با قیمتی بیشتر و حتی چندین برابر از قیمت فروش در فصل برداشت محصول فروختهاند.
آبسالان خاطر نشان کرد: مسئولان باید شرایط را برای بهبود وضعیت بازار خرما مهیا کنند و توجه به خواستهها و دغدغههای باغداران از اهم مسائلی است که در بهبود این وضعیت اثرگذار خواهد بود.
علی ای حال که در حال حاضر که در فصل برداشت خرما در اقصی نقاط هرمزگان هستیم همت والای مسئولان را می طلبد که در این روزها با ورود به بازار خرید تضمینی خرما از کشاورزان دست دلالان این امر را قطع نمایند و وضعیت بغرنج ورود بی حد و حصر دلالان به این محصول استراتژیک را بگیرند.